BDT ile Tükenmişlik Tedavisi: Gücünü Yeniden Kazanmak Mümkün - Bölüm 1
Her sabah uyanmak zor geliyor. Yaptığın işler bir zamanlar anlamlıyken artık sadece birer görev. Yorgunluk, sinirlilik, duygusal kopukluk…
Sanki “artık hiçbir şey yetmiyor” gibi…
Bu hisler tanıdık geliyorsa, tükenmişlik sendromu yaşıyor olabilirsin.
Modern hayatın görünmeyen krizlerinden biri olan tükenmişlik, yalnızca bir “yorgunluk” hali değil; zihinsel, duygusal ve fiziksel olarak bitkin düşmüş bir yaşam deneyimidir.
Ve iyi haber şu ki, Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) bu noktada etkili ve derinlemesine bir destek sunar.
Tükenmişlik Nedir?
Tükenmişlik, özellikle işle, sorumluluklarla ve sürekli “verme” hâliyle ilişkilidir. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tükenmişliği, işle ilişkili kronik stresin sonucunda ortaya çıkan bir sendrom olarak tanımlar.
Belirtileri şunlardır:
Sürekli yorgunluk ve bitkinlik
İşe karşı ilgisizlik veya duyarsızlaşma
Kendini yetersiz, başarısız hissetme
Duygusal kopukluk, umutsuzluk
Fiziksel yakınmalar: baş ağrısı, mide sorunları, uyku problemleri
Tükenmişlik çoğu zaman “başarılı” insanların sessiz krizidir. Çünkü dışarıdan hâlâ üretken ve güçlü görünürler.
BDT ile Tükenmişlik Nasıl Tedavi Edilir?
BDT, tükenmişliği yalnızca semptomlar üzerinden değil, bu hale yol açan düşünce kalıpları, inançlar ve davranış örüntüleri üzerinden ele alır.
Yani sadece “nasıl hissettiğine” değil, aynı zamanda “neden böyle hissettiğine” odaklanır.
1. İşlevsiz İnançların Fark Edilmesi
Tükenmişlik yaşayan bireylerde sık karşılaşılan inançlar şunlardır:
“Her şeyi mükemmel yapmalıyım.”
“Hayır dersem bencil olurum.”
“İşimi aksatırsam değerim azalır.”
“Yeterince çalışmazsam başarısız olurum.”
BDT, bu otomatik düşünceleri tanımayı ve daha gerçekçi, esnek inançlarla değiştirmeyi hedefler.
2. Davranışsal Değişim ve Sınır Koyma
Tükenmişliğin en önemli nedenlerinden biri aşırı sorumluluk alma ve sınır koyamama durumudur.
BDT, bireye şunları öğretir:
Sınır koymayı öğrenmek
Kendine zaman ayırmak
Öncelik belirleme becerisi
“Hayır” deme pratiği
Bu davranışsal değişiklikler bireyin yükünü hafifletir ve yaşamına denge getirir.
3. Kendilik Değeri ile İlişkinin Güçlendirilmesi
Tükenmişlik, çoğu zaman kişinin kendilik değerini sadece yaptığı işle tanımlamasından kaynaklanır.
BDT ile şu sorular üzerinde çalışılır:
“Ben kimim, üretmekten ya da başarmaktan bağımsız olarak?”
“İşim olmadan da değerliyim diyebilir miyim?”
“Sürekli verici olmanın bedeli ne?”
Bu sorgulamalar, bireyin kendilik algısını derinleştirir ve sadece “yapan” değil, “var olan” bir insan olarak hissetmesine alan tanır.
4. Duygusal Farkındalık ve Bedensel İyileşme
Tükenmişlik duygusal kopuklukla seyreder. BDT, kişinin bastırdığı veya tanımadığı duygulara temas etmesini sağlar. Aynı zamanda:
Nefes ve gevşeme egzersizleri
Mindfulness teknikleri
Zihin-beden uyumunu destekleyen pratikler
ile kişinin içsel dengesini yeniden kurmasına yardımcı olur.
Tükenmişlikten Çıkmak Mümkün
Tükenmişlik bir duraktır, bir sona değil. Bazen yaşamın hızında durmak, neleri neden yaptığını sorgulamak, yeniden yön çizmek gerekir.
BDT bu yolculukta güçlü bir rehberlik sunar. Çünkü asıl iyileşme, sadece dinlenmekte değil, kendini yeniden anlamakta yatar.
Unutma:
Kendine iyi bakmak, yalnızca bir lüks değil, bir sorumluluktur.
Sen tükenmeden önce durup bakmak hâlâ mümkün. Ve her zaman bir çıkış yolu vardır.
Not (Genel bir bilgilendirme blog yazısıdır. Farkındalığın/ Cesaretin/ Kararlılığın için tebrik eder, Uzmandan profesyonel bir destek almanızı tavsiye ederim)
Ücretsiz Ön Görüşme
Yorumlar
Yorum Gönder